Hekimhan

HEKİMHAN'IN  TARİHİ

     Hekimhan ilçesi'nde, yörede bulunan mağaralar ve ören yerlerinde yapılan yüzey araştırmaları, ilk yerleşimin M.O, 5000-3500 yılları arasında Geç Kalkolitik devrinde başladığını göstermektedir. Eski tunç devrinde de devam eden yer­leşimin daha sonraki devirler­de sürdüğü sanılmaktadır. Yöredeki tarihi kalıntılara göre Roma ve Bizans dönemlerinde de  yerleşimin  olduğu  bilinmektedir.

    Selçuklular  zamanında Türklerin eline geçen ilçe, Yavuz Sultan Selim zamanında Osmanlı  hakimiyetine girmiştir. 16. yüzyılda bir köy olarak Keban'a, daha sonra nahiye olarak Akçadağ'a bağlanan Hekimhan, 1915 yılında ilçe olarak Malatya'ya bağlanmıştır. İle uzaklığı 80 km, olup, 1040 rakımdadır. Yöre ova ve dağlık bir özellik gösterir. İlçenin doğusunda Arguvan, güney doğusunda Yazıhan, Malatya, güneyinde Akçadağ, batısında Kuluncak, kuzeyinde Sivas'ın Kangal ilçesi bulunur.      

      Hekimhan ilçesinin bir yerleşim yeri olarak  “1656- 1661” yılları arasında Köprülü Mehmet Paşa tarafından kurulduğu bilinmektedir. Kuruluşu tamamen askeri amaçlıdır. İlçe merkezindeki kitabeden Selçuklular devrinde yapıldığı anlaşılan eski bir hamam mevcuttur.

      Halen halk dilinde “ TAŞHAN”  olarak bilinen bu handa Mısırdan Malatya ‘ya sürgün edilip Malatya da cezasını çektikten sonra İstanbul ‘a dönmekte olan Emrullah isimli hekim bir süre konaklamış, konakladığı  bu süre zarfında hanın yıkılan yerlerini tamir ettirerek üzerine ismini yazdırmıştır. Daha sonraları konaklamaya gelen gelenler, üzerindeki yazıyı okuyarak tamir ettiren kişiye izafeten Hekimin Hanı demeye başlamışlar, bu isim zamanla değişikliğe uğrayarak “HEKİMHAN” şekline dönüşmüştür.İlçe çevresindeki köylerde bulunan eski eser kalıntılarından genelde ilçe tarihinin eskilere dayandığı, eski “İPEKYOLU “ ve LİKYA KRALI GİGES tarafından yaptırılan “KRAL YOLU “ nun ilçeden geçtiği bilinmekte olup, hatta Etiler  ve Persler  arasında yapılan KADEŞ SAVAŞI “nın İlçeye bağlı “BOĞAZGÖREN”  köyünde yapıldığı yörede halen mevcut kitabelerden anlaşılmaktadır. İlçe merkezi 16. Yüzyıldan beri köy olarak Keban’a daha sonra bucak olarak  Akçadağ’a 1915 yılında ise ilçe olarak Malatya ‘ya bağlanmıştır.

NÜFUS , YÜZÖLÇÜMÜ VE SAYISAL BİLGİLER :

      İlçenin toplam nüfusu   2000 sayımına göre 42.515.’dir bu nüfusun 13.206’ sı ilçe  merkezinde geri kalan kısmı ise köylerde yaşamaktadır. Hasançelebi Kasabasının 3.002, Güzelyurt Kasabasının 5.810, Kocaözü Kasabasının 2.854 , İpekyolu Kasabasının 2.774, Kurşunlu Kasabasının 4.101, nüfusu bulunmaktadır. İlçe genelinde nüfus yoğunluğu % 23.08’dir İlçenin yüzölçümü 1869 Km2, yükseklik ise merkezde 1040 metre olup, köylerde daha fazladır.

İDARİ YAPI

Yüzölçümü.....................: 1844 km2

Toplam Nüfusu...............: 42 515 (2000 Genel Nüfus Sayımı'na göre)

Şehir Merkezi Nüfusu ......: 13 206 (2000 Genel Nüfus Sayımı'na göre)

Nüfus Yoğunluğu ............: 22

İlçenin yüzölçümü 1.844 km2 olup, 2000 genel nüfus sayımına göre toplam nüfusu 42.515'dir. Şehir nüfusu 13.206, köy nüfusu 29.309'dur

İLÇEYE  BAĞLI KÖY SAYISI :

İlçede yerleşme durumu genellikle çok dağınıktır. İlçe merkeziyle kasabalara bağlı 35 Mahalle ve   49 köy muhtarlığı ile bunlara bağlı 106 mezra ve oba bulunmaktadır.  nedenleri;

İLÇEDE BULUNAN BELEDİYE SAYISI:

İlçemizde merkez belediye dahil olmak üzere toplam 6 belediye bulunmaktadır. 

ULAŞIM:

İlçenin Malatya ile bağlantısını sağlayan ve aynı zamanda Sivas Malatya karayolu olarak kullanılan yolun şehirler arası yol transit olarak kullanıldığından bu yolun şehirler arası standartlara  uygun hale getirilmesi gerekmektedir.

İlçede  Malatya-Sivas demiryolunun geçmesi nedeniyle  şehirlerarası  ulaşımın bir kısmı da  demiryolu ile sağlanmaktadır.

Yörenin en önemli gelir kaynakları tarım ve hayvancılıktır. Halk, örf ve adetlerine bağlı olarak yaşamaktadır. Ancak dil, kıyafet, adet ve gelenek bakımından köyler arasında bazı farklılıklar bulunmaktadır. Çok sayıda kişi yabancı ülkelere ve yurdun çeşitli şehirlerine çalışmak için giderler. İlçede iki önemli kuruluş bulunmaktadır. Onlardan biri krom üretimi yapan Bilfer Madencilik Şirketi ki; şirket, krom cevheri üretmektedir, İlçenin demir cevheri üretim kapasitesi bir milyon tondur. Yine ilçede özel idareye ait tuğla fabrikası bulunmaktadır. Bu fabrika; 120 kişiye iş imkânı sağlamaktadır. İlçede okuma yazma oram % 90 'dır.

Tarihi eser bakımından ilçeye adını veren Taşhan 1218 yılında Selçuklular döneminde Ebül Hasan El-Malatı tarafından yaptırılmıştır. Ayrıca Köprülü Mehmet Paşa Camii 1656-1661 yılları arasında adı anılan kişi tarafından yaptırılmıştır.

Gezilebilecek Yerler :

Güzelyurt, Ilıcak, Şıpşıpı, Yücekaya, Sürbelıan mesire yerleri, Han Camii ve Kaletepeler gezilip görülecek yerlerin başında yer alır

Bağlı Bucak ve Köyler :

Hekimhan ilçesine bağlı bucak ve köylerin nüfusu 29 309’dur. Akpınar, Aksütlü, Aşağıkirmanlı, Aşağısazlıca, Ballıkaya, Başkavak, Beykent, Boğazgören, Çanakpınar, Gülhali, Dereköy, Deveci, Dumlu, Dursunlu, Güvenç, Güzelyurt, Hacılar, Haydaroğlu, Iğdır, Işıklı, Karaçayır, Karaköşek, Kavacık, Kocaözü, Koşar Kozdere, Mollaibrahim, Salıcık, Sarıkız, Uğurlu, Yağca, Yayladan, Yeşilpınar, Yukarıkirmanlı, Hasançelebi, Akmağara, Bahçedamı, Başak, Başkınlık, Çimenlik, Davulgu, Dereyurt, Dikili, Karapınar, Karslılar, KaraIılar, Köylüköyü, Sazlıca, Taşoluk, Yeşilkale, Kurşunlu, Cecimli, Çelikli, Delihasanyurdu, Dikenli, Ebeçek, Gelengeç, Güçlü, Kızılyatak, Söğüt, Yeşilköy, Yukarıselimli, Saraylı, Güzelyayla